Konkurs na scenariusz zajęć lekcyjnych o płazach

W imieniu Białowieskiego Parku Narodowego pragnę serdecznie zaprosić do udziału w Konkursie, którego tematyka dotyczy płazów. Konkurs polega na opracowaniu scenariusza zajęć o zwierzętach tej ważnej gromady, tym samym promuje ich ochronę. Serdecznie zapraszamy, szczegóły w załącznikach. Termin nadsyłania prac mija dnia 15 sierpnia, więc tym bardziej serdecznie zapraszam do naszego Konkursu!!!

Hanna Szmidt

Regulamin konkursu

1. Organizatorem Konkursu jest Białowieski Park Narodowy.

2. Konkurs adresowany jest do: nauczycieli, edukatorów, studentów, członków: stowarzyszeń,  organizacji przyrodniczych

i ekologicznych oraz wszystkich innych zainteresowanych.

3. Przedmiotem Konkursu jest opracowanie konspektu zajęć o tematyce dotyczącej płazów dla wybranego etapu kształcenia.

4. Cele Konkursu: zachęcenie nauczycieli do opracowania własnych scenariuszy zajęć wyzwalających aktywność uczniów, popularyzujących wiedzę o płazach, ich rolę w przyrodzie i życiu człowieka.

5. Jeden uczestnik może przedstawić maksymalnie 3 autorskie scenariusze.

Dopuszczalne są prace opracowane w zespołach (zastrzegamy, że w przypadku zespołu przysługuje tylko jedna nagroda rzeczowa).

6. Temat pracy - konspektu powinien dotyczyć: biologii, ekologii, zagrożeń lub ochrony płazów (przykładowe zagadnienia zamieszczone w punkcie 15 regulaminu).

7. Prace w formie wydruku w formacie A4 oraz w wersji elektronicznej (np. na płycie CD lub przesłane na adres e-mailowy: hanna.schmidt@bpn.com.pl zapisane jako dokument programu Word 97-2003) należy dostarczyć na adres:

Białowieski Park Narodowy

ul. Park Pałacowy 11

17-230 Białowieża

z dopiskiem: „Te co skaczą i kumkają ochrony się domagają”.

8. Na odwrocie pracy należy zamieścić kartę informacyjną z danymi uczestnika: imię, nazwisko, data urodzenia, adres, telefon kontaktowy, e-mail, nazwę i adres placówki lub instytucji, jeśli taką reprezentuje uczestnik.

9. Kryteria oceny prac:
zgodność treści konspektów z tematem konkursu oraz zgodność opracowania konspektu z zawartymi poniżej wytycznymi.

    

Wytyczne/ wymagane elementy/ konspektu lekcyjnego:

• Temat
• Autor/autorzy
• Kategoria wiekowa, dla której konspekt jest przeznaczony
• Czas zajęć (czas realizacji lekcji z wykorzystaniem konspektu – ilość jednostek lekcyjnych)
• Cele zajęć w zakresie: wiadomości, umiejętności i postaw
• Metody
• Formy pracy
• Środki dydaktyczne
• Przebieg zajęć (etap wprowadzenia, etap realizacji, etap utrwalenia)
• Załączniki (w tym np. propozycja zadań z informacją odnośnie ilustracji, które powinny znaleźć się w konspekcie, instrukcje, karty pracy, opis gier, zabaw edukacyjnych)
• Bibliografia
• Dodatkowo (jeśli Autor uzna za zasadne): Słowniczek trudnych pojęć

10. Do konkursu można zgłaszać wyłącznie prace dotychczas niepublikowane w wersji drukowanej, nie zamieszczone w Internecie i nie zgłoszone do innych konkursów.

11. Terminy obowiązujące w konkursie:

• złożenie  prac – w formie papierowej i elektronicznej  do 14 sierpnia 2017 roku (data wpływu do siedziby Organizatora),
• ogłoszenie wyników konkursu na stronie: www.bpn.com.pl do 31 sierpnia  2017 roku,
• powiadomienie nagrodzonych i wyróżnionych.  

12. Uwagi końcowe:

• przewiduje się przyznanie nagród rzeczowych i dyplomów,  prace nagrodzone i wyróżnione zostaną opublikowane w wydawnictwie „Te co skaczą i kumkają ochrony się domagają” - organizator zastrzega sobie prawo do bezpłatnej publikacji i reprodukcji tych prac w wydawnictwach BPN  i środkach masowego przekazu oraz przetwarzania  danych osobowych autorów prac (po ogłoszeniu wyników autorzy nagrodzonych i wyróżnionych prac otrzymają stosowne formularze z oświadczeniem odnośnie wykorzystania pracy w publikacjach Białowieskiego Parku Narodowego, o którego wypełnienie zostaną poproszeni).
  Białowieski Park Narodowy nie ponosi kosztów przesłania i doręczenia prac konkursowych.
  
  

13. Nadesłanie prac na konkurs jest równoznaczne z uznaniem warunków niniejszego regulaminu.

14. Organizator zastrzega sobie prawo zmian w regulaminie konkursu.

ORGANIZATOR Białowieski Park Narodowy

Koordynator:  Hanna Schmidt, starszy specjalista ds. edukacji

Białowieski Park Narodowy

ul. Park Pałacowy 11, 17-230 Białowieża

e-mail: hanna.schmidt@bpn.com.pl tel: 85 682 97 33

15. Przykładowe zagadnienia  konspektów lekcyjnych:

·         charakterystyka przedstawicieli gromady płazów

·         cykl roczny płazów na wybranych przykładach

·         biologia, ekologia płazów: cykl dobowy zwierzęcia, cechy umożliwiające zdobywanie pokarmu

·         aktualnie stosowana ochrona płazów

·         sieć troficzna w ekosystemie, ze szczególnym zwróceniem uwagi na rolę płazów w utrzymaniu równowagi ekosystemu 

·         czynniki wpływające na liczebność populacji na przykładzie wybranych gatunków płazów

·      różne formy ochrony przyrody i metody ochrony zwierząt – z przykładowymi gatunkami objętymi tę formą ochrony ze szczególnym uwzględnieniem przedstawicieli gromady płazów

Wnioski z ewaluacji projektu

Z przedstawionych w opracowaniu ewaluacyjnym danych szczególnie interesujące wydają się trzy obszary (pełna wersja raportu, plik pdf).

   Młodzi ludzie pragną łączyć naukę z działaniem. Przeprowadzanie eksperymentów to najbardziej pożądany element całego projektu, niezależnie od wieku uczestników. Nauka przez działanie to model, którego oczekują wszyscy zaangażowani w ten projekt. Być może wynika to z faktu, że wciąż niewielkie możliwości działania dają szkolne pracownie przyrodnicze. Tym samym projekt odpowiedział na potrzebę realizacji działań niemożliwych w warunkach szkolnych.

      Zadziwiająco niski jest poziom zainteresowania osobą naukowca i jego pracą. To zaskoczyło nawet autorów narzędzi ewaluacyjnych. Szukając przyczyn tego stanu rzeczy chcemy się pokusić o pewną hipotezę. Kultura popularna, w której funkcjonują dzieci i młodzież, odeszła ostatnimi czasy od popularyzowania postaci “szalonego naukowca”, który będąc osobą często nieporadną życiowo tworzy wynalazki zmieniające świat. Starsze pokolenia, które wychowały się choćby na komiksach Papcia Chmiela, czy filmowych hitach w stylu Powrót do przyszłości lub Kochanie, zmniejszyłem dzieciaki, zwykle fascynowała postać naukowca i tego, czym się zajmuje. Można więc pomyśleć, że autorzy gier komputerowych czy filmów animowanych nie sięgają już chętnie po takiego bohatera. Tym samym obca jest dzieciom fascynacja jego osobą i pracą.

       I wreszcie, potwierdzenie w tych badaniach znalazła koncepcja człowieka Johana Huizingi, czyli słynna figura homo ludens (człowieka bawiącego się). Wprawdzie zarówno nauczyciele, jak i rodzice oraz naukowcy zdają sobie sprawę, że nauka poprzez zabawę jest istotna dla dzieci i młodzieży, ale sami niechętnie przyznają temu elementowi odpowiednią rangę. W ankiecie wstępnej, badającej oczekiwania, dzieci i młodzież umieszczały dobrą zabawę na drugim miejscu. W ankiecie cząstkowej, realizowanej już w trakcie trwania projektu, element ten zajmował dalsze miejsce. Wprawdzie w ewaluacji końcowej ten element wciąż zajmuje wysokie miejsce, jednak wydaje się, że mógł w trakcie trwania projektu bardziej dominować. Szczególnie rzuca się w oczy niedocenianie tego elementu w kontekście działań skierowanych do młodzieży. Nauczycielskie odpowiedzi uplasowały element zabawy na ostatnim miejscu (sic!), gdy tymczasem odpowiedzi młodzieży dawały temu elementowi bardzo wysokie miejsce. Podobnie nie docenili tego elementu naukowcy. I to chyba najważniejszy wniosek. Jeśli o nim zapomnimy, żadne zjazdy, konferencje, dysputy, innowacje nie wpłyną na trwałą zmianę polskiej oświaty. Nie możemy sobie pozwolić na niedocenianie zabawy w procesie przyswajania wiedzy.

Julia Karczewska 

Szukamy raków !

Nawet fragmenty raków mogą pomóc w badaniu ich rozmieszczenia.
Im więcej zdjęć z każdej strony tym większa
 szansa poprawnej identyfikacji.

Tym razem odezwa, do wszystkich, którzy w jakikolwiek sposób korzystają z wody. Od ostatniej większej inwentaryzacji raków minęło ponad pół wieku. Od tego czasu znacznie zmieniła się sytuacja występujących w Polsce raków, głównie ich rozmieszczenie. Zachęcam wszystkich do wzięcia udziału w akcji, która zapewne najsilniej rozwinie się w ciągu lata. Sprawa jest prosta. Rejestrujemy aparatami wszelkie ślady obecności raków jak ich szczątki czy żywe osobniki. Zebrane dane pozwolą na opracowanie aktualnego rozmieszczenia raków w Polsce, które nadal jest słabo poznane.

Poniżej plik do ściągnięcia plik z formularzem terenowym, warunkami dysponowania przeze mnie danymi i instrukcją poszukiwania raków.

raki_ankieta

Jednocześnie informuję, że przesłanie danych do mnie jest równoznaczne z akceptacją ich dowolnego wykorzystania. Oczywiście autor danych nie zrzeka się ich i sam może nimi dowolnie dysponować.

Zapraszam do akcji!

źródło: https://malerzeki.wordpress.com/2017/07/07/szukamy-rakow/

Mózg na wakacjach

Instytut Biologii Doświadczalnej PAN i Stacja Hydrobiologiczna w Mikołajkach zapraszają na imprezę edukacyjną pt. MÓZG NA WAKACJACH. W programie min.: wystawa neuroanatomiczna "Zajrzyj do wnętrza mózgu", pokazująca mózg z zewnątrz i od środka, testy i zabawy dla dzieci i dorosłych przygotowane przez doktorantów i pracowników Instytutu Nenckiego PAN, którzy przekonają Państwa, że mózg jest ciekawy!

27 lipca 2017 r. w godzinach 10:00 - 14:00

https://www.facebook.com/events/300310907098042/

Stacja Hydrobiologiczna Mikołajki Instytutu Nenckiego PAN

Laboratorium w szufladzie – Chemia

Edukacja i poznawanie rozpoczyna się od emocji. To one decydują czy słuchamy i jakie treści do nas docierają. Jak wzbudzać pozytywne emocje w edukacji? Jest na to wiele sposobów. Porady można szukać w podręcznikach, takich jak cykl książek „Laboratorium w szufladzie”. Po biologii pora na kolejną prezentację, tym razem chemiczną.

W czasie deszczu dzieci się nudzą, zwłaszcza w wakacje. A mężczyzna w kuchni sieje spustoszenie. Jak te groźne żywioły można okiełznać? Za pomocą edukacji pozaformalnej. Czyste poznawanie dla przyjemności, bez zeszytów, klas i ocen. Tak można na wakacjach albo na kółku chemicznym czy rodzinnych zabawach.

Wakacyjne eksperymentowanie może usprawiedliwić i uzasadnić obecność mężczyzny w kuchni. Jako troskliwego edukacyjnie ojca, wujka, sąsiada itd., pokazującego i wspólnie odkrywającego z dziećmi tajemnice chemii. Do takiej edukacji pozaformalnej polecam książkę „Laboratorium w szufladzie – chemia” autorstwa Angeliki Gumkowskiej, a wydaną w 2015 roku przez Wyd. PWN.

Na początku jest sporo informacji o bezpieczeństwie i praktycznych uwag co do wyposażenia swojego, domowego laboratorium. Ćwiczenia (eksperymenty) podzielone są ze względu na stopień trudności: te dla początkujących, te dla średnio zaawansowanych i te dla zaawansowanych chemicznych doświadczalników. Właśnie w tym ostatnim przypadku wskazana byłaby obecność i asysta osoby dorosłej. Ale przecież i dorośli są ciekawi świata i chemicznych eksperymentów. Własne (lub sąsiadów) dziecko może być doskonałym alibi… dla „starego konia” co się bawi w eksperymentowanie w kuchni. A kiedy chemia w kuchni nieco wciągnie, można sięgnąć po inne książki, dotyczące np. ewolucji człowieka i tego jak gotowanie stworzyło ludzkość. Tysiące lat eksperymentowania by trujące nie było szkodliwe i by niezjadliwe było smaczne.

Książka wydana w półmiękkiej, wygodnej oprawie, bogato ilustrowana, opisująca nie tylko eksperymenty (jak wykonać i zdobyć materiały) ale także objaśniająca obserwowane zjawiska. Bo w prawdziwej nauce nie chodzi i wybuchy i efekt „wow” lecz zaciekawienie i zmotywowanie do głębszego poznawania.

Wróćmy do emocji. Strach i sensacje znakomicie pobudzają emocje. Zacznijmy więc od groźnej chemii. We współczesnym świecie czyha na nas wiele, zupełnie nowych niebezpieczeństw. Zgodnie z przysłowiem strach ma wielkie oczy. Jednym ze źródeł naszych niepokojów jest chemia. To słowo klucz na różnego rodzaju związki chemiczne, obecne w naszym otoczeniu, szkodliwie oddziaływujących na nasze zdrowie.

Bo na przykład, taki monotlenek diwodoru, DHMO (skrót od angielskich słów dihydrogen monoxide) znany także pod nazwą „kwas hydrohydroksylowy”. Wspomniany związek chemiczny odpowiedzialny jest za erozję gruntów, niszczenie zabytków, przyspieszanie korozji metali. Ma także duży udział w efekcie cieplarnianym (ocieplenie klimatu Ziemi). Monotlenek diwodoru jest głównym składnik kwaśnych deszczów oraz wielu niebezpiecznych odpadów przemysłowych. Groźny jest dla człowieka - przypadkowe dostanie się do płuc nawet niewielkich ilości tej substancji w stanie ciekłym może doprowadzić do śmierci. Natomiast w formie gazowej powoduje poważne oparzenia ciała. Przedłużony kontakt DHMO w postaci stałej powoduje rozlegle zniszczenia tkanek. Związek ten został wielokrotnie wykryty w tkankach nowotworowych u wielu pacjentów. Co roku doprowadza do setek tysięcy zgonów. Nic, tylko samo zło. Dlatego tworzono petycje, aby sprzeciwić się wykorzystywaniu DHMO. Pomimo zagrożeń, DHMO jest wciąż używany jako rozpuszczalnik i czynnik chłodniczy w przemyśle, w reaktorach jądrowych, w produkcji pianek z tworzyw sztucznych, jako opóźniacz zapłonu na wiele sposobów podczas okrutnych doświadczeń na zwierzętach.

Monotlenek diwodoru jest bezbarwny, bezwonny, nie ma smaku i zabija corocznie tysiące ludzi. Objawy spożycia DHMO mogą obejmować nadmierne pocenie się, zwiększenie ilości oddawanego moczu, a nawet zaburzenia samopoczucia, nudności, wymioty i zaburzenia równowagi elektrolitycznej organizmu. We współczesnym świecie jesteśmy otoczeni przez DHMO. Można powiedzieć że nasza cywilizacja jest od tego związku chemicznego uzależniona. Jednocześnie pozbawienie dostępu do DHMO oznacza …. pewną śmierć już po kilku dniach. Dlaczego wiec się o tym milczy i trzyma w tajemnicy?

Ta groźna chemia, znajdująca się w szufladzie i w kuchni. Bać się? Ale na strach nie pomoże czerwona wstążka (zabezpieczenie przed rzuceniem uroku), lecz solidna wiedza. Na przykład wiedza chemiczna. Bo przecież cała otaczająca nas materia to jakieś związki chemiczne. Monotlenek diwodoru to poprawna nomenklaturowo nazwa wody (H2O). Osoba z elementarną wiedza chemiczną od razu rozszyfruje tajemniczą nazwę. Wszystkie zagrożenia wyżej spisane, rzeczywiście wiążą się z woda… bp przecież utopienie się w morzu, rzece czy jeziorze polega na dostaniu się wody w stanie ciekłym do płuc. Gorąca para wodna może spowodować poparzenie itd.

Wiedza pozwala zrozumieć kontekst i poprawnie zrozumieć nawet sensacyjnie podane informacje, że monotlenek diwodoru wykorzystywany jest w reaktorach jądrowych. Do chłodzenia. A czyż powszechnie docierające do nas teorie spiskowe nie opierają się na niewiedzy? Emocje w zestawieniu z półprawdami lub niezrozumiałymi prawdami tworzą mieszankę wybuchowa.

Monotlenek diwodoru brzmi groźnie, ale woda już nie. Nie trzeba wracać do szkoły by uzupełnić swoją wiedzę. Można eksperymentować samemu, w domu. Wykorzystując wszystko to co jest w kuchni. Wspaniały pomysł na rodzinne eksperymentowanie i poznawanie chemicznego świata wokół nas.

Omawiana książka zaczyna się wstępem, dowcipnie nawiązującym do DHMO. I my podobnie możemy zacząć poznawać chemiczny świat, nawet i w czasie wakacji. Zwłaszcza gdy za oknem pada deszcz. W opisywanej książce są różne doświadczenia, dotyczące wody. Są i kolorowe eksperymenty, domowa chromatografia, alchemiczne złoto, polimery, zabawy ze styropianem, wywoływanie rdzewienia, czyszczenie srebra, domowe wytwarzanie mydła czy ogniwa galwaniczne.

Stanisław Czachorowski

Fotorelacja z wręczenia dyplomów

 Fto. Krzysztof Lewandowski. Więcej zdjęć: https://www.facebook.com/pg/Uniwersytet-M%C5%82odego-Odkrywcy-w-Olsztynie-628819603969463/photos/?tab=album&album_id=695364873981602

Współpraca ze Stacją Hydrobiologiczną w Mikołajkach

20 czerwca na Wydziale Biologii i Biotechnologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie odbyło się spotkanie w sprawie współpracy edukacyjnej oraz naukowej pomiędzy Stacją Hydrobiologiczną w Mikołajkach a Wydziałem. Instytut Nenckiego ma już podpisane stosowne Porozumienie o współpracy z UWM.

Na spotkaniu omówiono włączenie się Stacji w Mikołajkach w działalność Uniwersytet Młodego Odkrywcy w Olsztynie roku 2018, perspektywy innych wspólnych działań edukacyjnych oraz naukowych prowadzonych w oparciu o Stację w Mikołajkach (min. badania ważek, badania chruścików etc.). W spotkaniu udział wzięli: dr hab. Jakub Sawicki, prof. UWM - dziekan ds. nauki, dr hab. Stanisław Czachorowski, prof. UWM z Katedry Ekologii i Ochrony Środowiska oraz dr Tomasz Janecki - kierownik Stacji Hydrobiologicznej IBD PAN w Mikołajkach

Tomasz Janecki
Stacja Hydrobiologiczna Mikołajki Instytutu Nenckiego PAN